Tout moun konnet an pies téyat éti gran matjè-a yo ka kriyé Aimé CESAIRE la té mété déwò nan lanné 1966 la : Et les chiens se taisaient. Pies-tala trapé sitelman siksé ki yo jwé'y etsétéra fwa jik Lakonmédi fwansé ek yo ka fè zélev Terminal katjilé anlè'y pou lekzanmen bakaloréya.
Pétet sa té ké bon ki sé jou-tala, tjek matjè gadé-wè ki manniè i té ké pé sòti an nouvo pies i té ké kriyé : Et les chiens se sont tus. Poutji ? Sé pa rapot à sé lotobis TCSP-a ki koumansé woulé lè 13 out ki fini pasé a. Sa té ka fè lanné épi lanné moun té ka espéré bagay-tala fet ek yo té jik rivé a kwè ki janmen pa i pa té kay maché.
Annou pa bliyé ki PPM té ni 5 lanné pou i té fè TCSP-a démaré lè i té met-a-manyok Konsey réjional ek i pa fè an tjou-patat. Anfwa, Konsey Réjional disparet ek La-CTM pwan plas-li épi an nouvo majorité (Gran Sanblé pou ba Péyi-a an Chans), sé la pou té wè boug PPM vréyé labou pou mandé ki jou, ki lè, ki tan TCSP-a té ké démaré. Sé moun-tala pa mantjé toupé an tjou-yo ! Tala ki té pli fò adan voumléklé-tala sé té Aboyè Bò Kannal la, an swédizan istorien ki pa janmen pibliyé yon sel liv istwa (pa menm ba timanmay).
Epi, lè 13 out fè tan rivé ek TCSP-a pwan balan'y !
I pwan sitelman balan ki i chayé pasé 10.000 pasajé adan primié simenn-lan éti i woulé a. Ek jik jòdi-jou, i ka maché san pies kalté tjak abo yonndé chofè taksi té éséyé koré'y primié jou-a. Yo di yo ké viré koumansé men fok yo pwan pokosion davwè pep-la za dousinen TCSP-a ek i pé ké asepté yo opozé'y woulé. Tansion ladjè pa pété !
Kantapou sé isenbot PPM-CEREGMIA, djol-yo koud menm si yonndé adan yo éséyé japé adan lé média. Et les chiens se sont tus...