Dabò-pou-yonnn, sa ka paret enkonprènab. Men sé nasionalis-nou an ké réponn nou ki ni anchay bagay ki pi pòtalan ek pli irjan soutou ki otjipé di kréyol. Sa vré ek sa pa vré an menm tan. Sa vré davwè chomaj-la ka fouté moun bon fè an péyi-a ek sé jennès-la ka pwan fè adan sa primié-douvan. Sa vré ki rékolonmi péyi-a touvé kò'y tjou-pou-tet apré 5 lanné jésion PPM ek fok atjèman chaché-wè ki manniè pou démaré yol-la ki pres koulé a. Sa vré ki ladwog, violans, koripsion etc...ka fè siwawa ek sa nésésè touvé rimed pou sa vitman-présé. Sa vré soutou ki PPM kité la Réjion épi an lajan-dwé a wotè 40 milion éwo. Tou sa vré !
Mé sa pa vré ki fok nou atann nou rézoud tout lo poblem-tala avan nou otjipé di kilti-nou ek, dabou-dabò, di lang kréyol nou an ki ka pwan bon tap dépi yonn-dé lanné. Dayè, si falé té atann anlè pal sé nasionalis-nou an pou fè an lòtograf ba kréyol, pou fè diksionnè kréyol, pou mété doubout an Lisans ek an Mastè kréyol adan linivèsité-nou an, pou obtienn kréasion CAPES kréyol la etc..., enben nou téké atann jik lanné kannel ! Sé pa pies kalté model ripwoch nou ka fè yo, nou ka konstaté an sitiasion, sé tout. Jòdi-jou ki nou ni an lasanblé ki ni yonn-dé pouvwè, sé bon lè pou pwofité pou vréyé kréyol la douvan. Sé bon lè pou ba lang zanset nou tout plas-la i mérité a. Ou pé goumen kont chomaj ek an menm balan-an, pòté mannev pou lang-nou rantré toupatou, soutou adan ladministrasion nouvo kolektivité a. Ou pé fè débriya pou ridoubout rékolonmi Matik ek adan menm balan-an, lité pou kréyol vini an lang "co-officielle" kon sé Kows-la lé a.
Yonn pa ka anpéché lot !
Men kon Kolektivité-a fini doubout, annou ba'y an ti moman tan pou touvé larel-li. Annou ba'y yonn-dé mwa pou i mété yol Matinik la adan bon sans van-an. Mé annou rété véyatif tou davwè si pli ta, menm konpowtasion sanfouté a pa rapot a kréyol kontinié, fok nou ké réyaji !...