Accueil
Aimé CESAIRE
Frantz FANON
Paulette NARDAL
René MENIL
Edouard GLISSANT
Suzanne CESAIRE
Jean BERNABE
Guy CABORT MASSON
Vincent PLACOLY
Derek WALCOTT
Price MARS
Jacques ROUMAIN
Guy TIROLIEN
Jacques-Stephen ALEXIS
Sonny RUPAIRE
Georges GRATIANT
Marie VIEUX-CHAUVET
Léon-Gontran DAMAS
Firmin ANTENOR
Edouard Jacques MAUNICK
Saint-John PERSE
Maximilien LAROCHE
Aude-Emmanuelle HOAREAU
Georges MAUVOIS
Marcel MANVILLE
Daniel HONORE
Alain ANSELIN
Jacques COURSIL

LIB SÈVISS LA

Térèz Léotin
LIB SÈVISS LA

Samanlé sé té sel yich manman'y ki té fè'y ta. Kivédi laj la té za monté anlè tett madanm lan, lè i rivé jwenn an nonm ki té pasé bòkay li dégaré'y vitman, avan tan an sé vini fè belté'y disparett anba grijiti*. An fwa misié a déjennfité* viéfi* a, i kité'y la, gwo bouden. I tiré pié'y, é i pran lawoutt alé wè, pi lwen, si i pa té kay pé kontinié menm konmess li a épi anlott madigwann*.

Samanlé pa jenmen té wè fidji papa'y, sof chak fwa i té ka gadé kò'y adan an miwè é ki manman'y pa té ka bliyé di'y : A ! yich mwen, ki yo wè'w, ki yo wè papa'w, sé menm ! Ou sé pòtré papa'w, monfi.

Padan manman'y té ka twouvé i té toupòtrè papa'y, papa a pa té jenmen chaché sav ni si i gason, ni si i fi, ni si i manjé, ni si i brè, ni nonpli kimoun i ka sanm. Sa pa té zafè'y.

Manman Samanlé touvé kò'y manman, papa, granpapa, bònmanman, nennenn*, da, tousa konsa ansanm. I té kontan yich li, baton viéyess li, i té enmen di.

I té asiré ki, an tianmay ki ka viv nan lanmou, sé an tianmay ki ka ni tousa i mandé, é ki biennéré konsa.

Rivé manman an pa té ka pé suiv tren an toulonng, aloss Samanlé té ka fésé kòy atè, ka vréyé kòy monté, é ka kriyé anmwé. An moun sé pé konprann sé an méchansté pòv malérez la té sòti fè'y, oben an volé ti bolonm lan té fini pran. Sel sa i té mantjé : yo té di'y non. Manman'y pa té fè sa i té lé a.

Tiboug la, dépi i koumansé konprann dwa tala, pa té ka admett yo di'y, non. Kriz katafolbek* té ka pran'y. Bagay manman'y pa té pou jenmen pèmett kò'y, piess, pou ay bliyé kò'y di'y : non. Ti misié a pa té ni labitid, ni tann ni menm asepté mo tala, si jenmen i sé tann li:

Samanlé vini gran konsa. Lè i mandé kakodou, manman'y ba'y chokola, lè i mandé pòtab, i ba'y ismartfòn, lè i mandé békann*, i ba'y moto. I mandé loto manman'y pa té pé genyen yonn ba'y, men i twouvé moyen.

Apré sa Samanlé té lé lajan, manman an pa té ni. I té lé lajan, i vòlè lajan. Jij la di kanmarad la konsa : Non misié, mwen, lavi sé pa ni an bol toloman ou ka valé, ni an lib sèviss, étila dèyè katt krédi a pa ni lajan'w.

Poutji fok sé lajòl Samanlé té pou alé konprann ou pa ka ni tousa ou lé kon ou lé ? Poutji pèsonn pa aprann li konnett la privasion, montré’y éti laliman lavi an sosiété yé, esplitjé’y ki libèté an moun sé posibilité rifizé fè sa ki pa bon ? Poutji nou bésé bra ?

 

Téréz Léotin

Bwett mo :

 

Grijiti*: rides,

Déjennfité * : dépuceler,

Viéfi* : vieille fille, femme célibataire d’un certain âge, et parfois vierge,

Madigwann* : femme,

Nennenn*: marraine,

Kriz katafolbek*: crise de nerfs,

Békann* : bécane, vélo, bicyclette.

 

Connexion utilisateur

CAPTCHA
Cette question sert à vérifier si vous êtes un visiteur humain afin d'éviter les soumissions automatisées spam.