Accueil
Aimé CESAIRE
Frantz FANON
Paulette NARDAL
René MENIL
Edouard GLISSANT
Suzanne CESAIRE
Jean BERNABE
Guy CABORT MASSON
Vincent PLACOLY
Derek WALCOTT
Price MARS
Jacques ROUMAIN
Guy TIROLIEN
Jacques-Stephen ALEXIS
Sonny RUPAIRE
Georges GRATIANT
Marie VIEUX-CHAUVET
Léon-Gontran DAMAS
Firmin ANTENOR
Edouard Jacques MAUNICK
Saint-John PERSE
Maximilien LAROCHE
Aude-Emmanuelle HOAREAU
Georges MAUVOIS
Marcel MANVILLE
Daniel HONORE
Alain ANSELIN
Jacques COURSIL

Rakoun é Bélékwé

Hector POULLET
Rakoun é Bélékwé

On jouswè, òbò rivyè Moro, on rakoun kontré èvè on bélékwé. Mi kozé a-yo an rivé anrèjistré asi pòwtab an-mwen :

  • Way ! Konpè Gouti ! Syèktan an pa vwè-w, ola ou té pasé non ?
  • Monchè Rakoun fout an kontan vwè-w mwen osi ! Ou sav an pwan Dominik pou mwen ? Sé la an mété tout fanmi an-mwen alabri.
  •  Kijansa, é poukisa non Konpè ?
  • Mé kotésit nou pa té pé viv ankò èvè Misyé Boloko-la !
  •  Boloko, chasè-la ?
  • Wè limenm, nostròm èvè dé chyen a-y, fizi a-y, té ka kouri dèyè-mwen toulongalé. An boufi èvè-y.
  • Vou osi ? Pou i kyouyé-w alòs ? Mwen sé toultan yo ka chèché trapé-mwen an zatrap pou yo manjé-mwen !
  • Mé an pa ka  konpwann poukisa. A pa vyann i pa ni jòdijou : bèf, kochon, kabrit, lapen, poul, kanna !
  • Wè, mé agoulou-la  fouré an tèt a-y sé vyann an-nou i bon ba-y !
  • I bon ba-y ? Kijansa, I mèyè malad ?
  • I malad an mitan tèt Konpè !  Ou ka vwè kijan ti bout kyé an-mwen la rèd ? Pou monboug si i rivé manjé vyann gouti, ta-y la ké rédi menmjan-la !
  • Wabap ! Eben mi alè an ka konpwann ! Ou sav yo ni on rèstoran-mawon ola anni nonm ka vini manjé koté minui, gwo nwèsè lè jandab ka dòmi, pou yo nannan anni vyann rakoun, vyann gouti, yo ka di sé jibyé ki bon pou rèd a-yo.
  • Eben, sé pou sa, wi monchè, yo ka chasé-nou, pou yo rivé rédi pli rèd pasé rèd.
  • Okoumansman sé pin a karèt yo té ka chèché pou menm biten-lasa.
  • Lè gouvèlman opozé-yo chasé tòti, yo viré pwan vyann boukyèt.
  • Lè yo fin manjé tout bourik é milé yo té ni, yo viré dèyè nou épi dèyè pyé bwa bandé.
  • Alè tout pyé bwa bandé ka pwan fè yo ka hélé anmwé afòs Boloko ka kòché-yo.
  • Woy papa ! Misyé Boloko ni on pwoblèm !  I mè’è pè Bolokrès a-y la ?
  • Wè, i bizwen fè sé fanm-la tann é konpwann sé li tousèl i mèt-nonm an kabann-la !
  • Eben bon !  Konpè annou pé si sa ! Bòn vwayaj é ba tout fanmi a-w byen bonjou ban-mwen.
  • E voumenm a-w osi frè, épi penga-w èvè sé nonm-la wi ! Sonjé yo ké kontinyé danjéré toultan yo pé ké konpwann sé karès é tandrès sé fanm-la plis bizwen pasé anni koulfouk !

Si zòt ka li kozé-lasa, si zòt sé moun k’ay pwonmlé an bwa, zòt pé rivé p’asi rivyé Moro anho komin Goyav, lè labadijou près pou kasé, kontré on rakoun oswa on dènyé gouti. Tanpri-souplè, lésé-yo viv vi a-yo. Lanviwonnaj an-nou sitèlman pli bèl lè yo la èvè-nou ka jwi-lavi.

 

Bwèt-a-mo.

Bélékwé : autre nom de l’agouti.

Karèt : une des 4 variétés de tortues de mer présente dans notre environnement.

Mèyè / mè’è : modalité aspectuel pour la forme interronégative : i mè’è malad ? Il ne serait pas malade ? i mèyè pè ? il n’aurait pas peur ?

Nannan : (fam.) manger.

Rakoun : raton-laveur.

  •  

Connexion utilisateur

CAPTCHA
Cette question sert à vérifier si vous êtes un visiteur humain afin d'éviter les soumissions automatisées spam.