Ce texte est encore, malgré son âge, une merveilleuse leçon de vie pour la jeunesse, d'où qu'elle fusse...
SI’W…
Si’w pa ped lakat lè tout moun pa bò’w
ka ped li épi yo ka di sé fot-ou;
Lè tout moun ka douté, si’w pé ni konfians
men aksepté dout-yo;
Si’w pé atann san las épi pasians;
Si moun pé manti anlè’w san ou menm ou manti anlè yo;
Si moun pé rayi’w san ou menm ou rayi yo;
Si’w sé bon ek saj san fè lison ba moun;
Si’w pé révé san kité rev-la sèvi’w met;
Si’w pé pansé san pansé ki pansé-a pé plen lavi’w;
Si’w pé konnet laviktwa kon ladéfet
ek risivwè sé dé mantè tala menm manniè-a;
Si’w pé ni tjè tann moun malonnet
mofwazé pawol-ou pou kouyonnen moun sot
oben si’w pé gadé tousa ou fè pran lavol
ek viré mété kò’w an travay san las;
Si adan an sel kout sèbi
ou pé ped tousa ou té za genyen
san di hak ek viré jwé ankò;
Si’w pé mandé kò’w
kontinié travay magré tout krazé i pé krazé
ek pa ladjé lè sé lavolonté’w
selman ki pé di’y:“Tjenbé red !”
Si’w sé popilè san ou ka ped nanm-ou
ek ou pé rété senp menm si’w sé zanmi liwa;
Si pies lènmi kon pies bon zanmi pé pa réyisi fè’w soufè;
Si pou’w tout nonm sé nonm men pies pa plis ki an lot;
Si’w kapab fè di chak minit lavi’w
an minit kous kouri konsi sé dènié-a,
alos latè ek tousa ka alé épi’y sé ta’w
ek sa ki pli pòtalan, ou ké vini an nonm, yich mwen !
Traduit de l’anglais, d’après “If…”
de Rudyard Kipling,
par Patrick MATHELIÉ-GUINLET