Accueil
Aimé CESAIRE
Frantz FANON
Paulette NARDAL
René MENIL
Edouard GLISSANT
Suzanne CESAIRE
Jean BERNABE
Guy CABORT MASSON
Vincent PLACOLY
Derek WALCOTT
Price MARS
Jacques ROUMAIN
Guy TIROLIEN
Jacques-Stephen ALEXIS
Sonny RUPAIRE
Georges GRATIANT
Marie VIEUX-CHAUVET
Léon-Gontran DAMAS
Firmin ANTENOR
Edouard Jacques MAUNICK
Saint-John PERSE
Maximilien LAROCHE
Aude-Emmanuelle HOAREAU
Georges MAUVOIS
Marcel MANVILLE
Daniel HONORE
Alain ANSELIN
Jacques COURSIL

Vit loto ki fimen : mako yo mako

Vit loto ki fimen : mako yo mako

   Kon tout moun sav, gouvelman fwansé-a pwan désizion entèdi vit loto ki fimen akonté di 1é janvié 2017. Désizion-tala touvé i fondasé asou an bagay ki évidan : lè ou ka mennen an loto, ou bizwen wè fidji sé lézot moun-lan ki ka mennen an toupou sav sa yo lé fè, koté yo lé tounen, es yo ni lentansion aresté kisasayésa...Kidonk désizion-tala nésésè pou sékirité moun ki abò loto ek adan ti péyi Matinik nou an, malérezman, nou ka pasé anchay tan abò yo palakoz sé anboutéyaj-la ek davwè transpò piblik pa djè dévlopé. Abo désizion-tala toutafetman évidan, ni dé sèten moun ki ka vréyé douvan an pétision sé jou-tala konmkwa soley-la ka kléré two fò an péyi-a ek fok pwotéjé sé pasajé loto-a di vèglans-li. Kifè yo ka mandé ki désizion-tala pa aplitjé lakay-nou !!!

   Dabò-pou-yonn, si zot wè soley tropikal la ka kléré fò, sé moun ka maché a pié ki ka sibi'y dabò-pou-yonn, men lè nou ka fè tan jété an zié an lari, nou ka rimatjé ki pa djè ni anchay moun ka pòté linet ki fimen. Pli ou kité Fodfwans ek pli ou fè tan monté nan sé bouk-la ek, pli nan fondok péyi-a ankò kivédi lakanpay, sé mwens ou ka jwenn moun ki ka mété an pè linet ki fimen anlè nen-yo. Es sa lé di ki djokté limiè soley-la pa ka terbolizé sé moun-tala ? Es sa lé di yo ni dé grenn-koko-zié ki espésial ?

   Dézienm konstatasion : lè nou ka fè tan konté konmen loto ki ni vit ki fimen atè Matinik, nou ka rimatjé ki sé apenn 5% sé loto-a. Mèyè 10%, mé pa plis. Laplipa moun ki ni loto pa ka makayé lajan-yo pou ay bokanté vit ek mété sa ki fimen. Sa ki sé moun-tala ki ka fè sa-a ? Adan yo, ni ti kakayè, jenn boug ki enmen fè djez, fè ganm, bagay pou kapistrel pé sa pwan wotè-yo. Men ni tou, an bann mako gwo grenn, an bann gran-nonm 40, 50, 60, jik 70 lanné ki ni fanm-déwò, délè pliziè fanm-déwò, ek ki pa lé moun wè zafè-yo. Sé mako-tala ka séré vakabonnajri-yo dèyè vit ki fimen ek sé yo ki pa lé pies toubannman ki désizion gouvelman an aplitjé Matinik nan koumansman mwa janvié a.

   Annou espéré ki gouvelman-an oben La-Préfekti pé ké bat dèyè douvan sé mésié davwè sé sékirité-nou ki an jé adan bagay-tala. Sa ki bon pou zwa, bon pou kanna, kon ti-pawol la ka di. Zot fwansé, enben lwa fwansé-a pou aplitjé isiya kon an Normandi oben an Bourgoy. Sispann titak épi mes konpè Lapen zot la !...

 

Bwet-a-mo

 

Abo : bien que.

Bokanté : changer.

Bouk : bourg.

Dabò-pou-yonn : au premier chef.

Davwè : parce que.

Djokté : puissance.

Fondasé : (s') appuyer.

Fondok : fin fond.

Kakayè : frimeur.

Kapistrel : donzelle.

Kisasayésa : etc.

Makayé : gaspiller.

Mèyè : peut-être.

Palakoz : à cause de.

Terbolizé : embêter.

Tou : aussi.

Vèglans : forte luminosité.

Connexion utilisateur

CAPTCHA
Cette question sert à vérifier si vous êtes un visiteur humain afin d'éviter les soumissions automatisées spam.

Pages