Accueil
Aimé CESAIRE
Frantz FANON
Paulette NARDAL
René MENIL
Edouard GLISSANT
Suzanne CESAIRE
Jean BERNABE
Guy CABORT MASSON
Vincent PLACOLY
Derek WALCOTT
Price MARS
Jacques ROUMAIN
Guy TIROLIEN
Jacques-Stephen ALEXIS
Sonny RUPAIRE
Georges GRATIANT
Marie VIEUX-CHAUVET
Léon-Gontran DAMAS
Firmin ANTENOR
Edouard Jacques MAUNICK
Saint-John PERSE
Maximilien LAROCHE
Aude-Emmanuelle HOAREAU
Georges MAUVOIS
Marcel MANVILLE
Daniel HONORE
Alain ANSELIN
Jacques COURSIL

Zafè konminoté tala man bon épi sa

Térèz Léotin
Zafè konminoté tala man bon épi sa

Dépi yonn-dé tan, ni an zafè konminoté an zafè konminontariz ki vini lanmod Matinik. Nou té za konnett ta sé bétjé-a ki désidé fok yo viv ansanm, fok yo mayé ant yo, fok yo prézèvé « rass » yo.

Ni neg ki désidé fok yo déviré an péyi yo, ay jwenn konminoté yo lotbò, kon sé moun-lan ki pati Libéria-a, an tan. Malgré tousa san jénérasion gangan yo mété adan tè Matinik, yo ka santi sé l’Afrik ki péyi yo. I jik ni an zafè miss Belté nwè.

 

Jòdi mi sé zendien - fok pa di kouli ankò pou moun pa jouré manman’w ba’w, men ou pé di Bondié-kouli, man poko jenmen tann Bondié-zendien, ay konprann an bagay – mi jòdi zendien désidé yo sé zendien, sa sé dwa yo. Yo ka fè miss Belté Zendien. Yo ka alé Lend pati chaché zendianité yo. I jik ni an madanm ki Prézidant ki vini rakonté laradio, kouman i jwenn toutt grangrek zendien latè pé pòté.

 

Ka mantjé miss Belté « Chapé-Zendien », miss Belté Chinwa, miss Belté Siriyen, é si nou kontinié konsa pitett nou pé tann an jou miss Belté Milatress, miss Belté Kabress, miss Belté Chabin.

 

Kisiswa bétjé, neg, zendien, chinwa, siriyen, dapré mwen, lè toutt sé moun tala ka mété douvan konminoté yo, model konpòtasion tala, model séparasion tala pa ka sèvi péyi-a. Manniè wè étila chak moun ka santi i sé pwodui an konminoté ka kontinié fè menm bagay sé bétjé-a ka fè.

 

Man pa bouzwen vini rakonté pèsonn ki prèmié moun ki fè lasansè sé an neg. Man pa bouzwen vini  ni montré, ni di ki  pep mwen fè si, pep mwen fè sa, pou man pran plass mwen anba kwi siel, man pé trapé’y anlott manniè, pass nou toutt nou sé moun, é nou toutt la nou sé moun  ki ka rété an koté yo kriyé Matinik, sé sel bagay ka konté.

 

Nou sé moun é yonn dwa pòté respé, yonn ba lott, sé toutt. Poutji nou pa té kay an pep kon toutt dott pep latè ki migannen épi toutt kalté popilasion ?

Aloss zafè konminoté tala, zafè konminontariz tala, man bon épi sa, men man bon menm menm.

Térèz Léotin

Connexion utilisateur

CAPTCHA
Cette question sert à vérifier si vous êtes un visiteur humain afin d'éviter les soumissions automatisées spam.