Accueil
Aimé CESAIRE
Frantz FANON
Paulette NARDAL
René MENIL
Edouard GLISSANT
Suzanne CESAIRE
Jean BERNABE
Guy CABORT MASSON
Vincent PLACOLY
Derek WALCOTT
Price MARS
Jacques ROUMAIN
Guy TIROLIEN
Jacques-Stephen ALEXIS
Sonny RUPAIRE
Georges GRATIANT
Marie VIEUX-CHAUVET
Léon-Gontran DAMAS
Firmin ANTENOR
Edouard Jacques MAUNICK
Saint-John PERSE
Maximilien LAROCHE
Aude-Emmanuelle HOAREAU
Georges MAUVOIS
Marcel MANVILLE
Daniel HONORE
Alain ANSELIN
Jacques COURSIL

ZEPON NATIREL NOU, KON MOUN LONTAN TE NI LABITID DI

ZEPON NATIREL NOU, KON MOUN LONTAN TE NI LABITID DI

   Moun lontan té sav sa yo té ka di. Yo ka kon laplipa adan nou jòdijou ka anni bavadé kon rara-lasimenn sent toubannman asou sé nichtwel sosial la kontel Fesbouk.

   Sé pou sa yo té ka kriyé lang kréyol la "zépon natirel nou". Pou sa ki pa konnet konba kok ek ki pa janmen ay adan an pit, fok sav ki sé kokè-a (kivédi nonm ka fè kok goumen) pé sèvi 2 kalté zépon : zépon natirel kok-la oben an zépon artifisiel ki an fè. Lè zot wè an kok vayan, lè i mapipi, i pa bizwen pies kalté zépon artifisiel : i ka geye konba'y épi pwop zépon'y. Sé talac lanati ba'y la.
   Kidonk lè nou ka pwan tet-nou katjilé pou sav poutji moun lontan té ka kriyé lang kréyol la "zéon natirel nou", nou ka dékouvè ni pliziè lidé dèyè sa. Dabò-pou-yonn, kréyol té kontel an zam ba yo davwè, kon an tan tala yo pa té konnet palé fwansé, i té ka pèmet yo esplitjé lidé-yo, défann lentéré-yo, montré lafanmi-yo ki yo té enmen'y oben fè rigoladri tou pis adan lavi-a, fok, délè, ou pwan an ti moman tan pou lanmizman.
   Men lè nou kay pi fon, lè nou ka pwofondé adan katjilasion-nou, nou ka konpwann ki si "zépon" lé di "zam", mo "natirel" la ni sans-li tou. I lé di ki lang kréyol la sòti nan bway-nou, nan fondok boyo-nou, ki i akonpayé Neg atravè tout lo lanmizè-a i wè ki antan ladjoukann (lestravay) ki apré yo vini aboli salopté-tala. Kivédi ba moun lontan, kréyol-la pa té an zépon artifisiel.
   Zépon-an ki té artifisiel-la, sé té lang...fwansé a !
Image: 

Connexion utilisateur

CAPTCHA
Cette question sert à vérifier si vous êtes un visiteur humain afin d'éviter les soumissions automatisées spam.