Accueil
Aimé CESAIRE
Frantz FANON
Paulette NARDAL
René MENIL
Edouard GLISSANT
Suzanne CESAIRE
Jean BERNABE
Guy CABORT MASSON
Vincent PLACOLY
Derek WALCOTT
Price MARS
Jacques ROUMAIN
Guy TIROLIEN
Jacques-Stephen ALEXIS
Sonny RUPAIRE
Georges GRATIANT
Marie VIEUX-CHAUVET
Léon-Gontran DAMAS
Firmin ANTENOR
Edouard Jacques MAUNICK
Saint-John PERSE
Maximilien LAROCHE
Aude-Emmanuelle HOAREAU
Georges MAUVOIS
Marcel MANVILLE
Daniel HONORE
Alain ANSELIN
Jacques COURSIL

DEGÉLDÉSANN

Georges-Henri Léotin
DEGÉLDÉSANN

[An Gwadloup, atè La Pwent, Jean Bernabé ka bité asou an gran madanm i té ni lokazion jwenn La Pwent, oliwon 30 lanné oparavan].

Jan

Bonjou madanm ! Ou ka sonjé mwen ?

Man Loulouz

Man pa ka wè sé ki moun, non…

Jan

Man té jwenn ou La Pwent, adan an Prizinik oben an ti lolo, man kwè. Men sa ki rété an tet mwen, sé an pawol ou té di mwen…Ou té jété an pil bwet konsev, épi ou mandé mwen koudmen ranmasé tousa té atè a Ou té di mwen konsa :

« Misié an mwen, es ou pé rédé mwen  viré mété tout sé bwet lasa an plas, souplé ? Man fè an mouvman pou trapé yonn, épi man wè yo tout la anni dégeldésann toubannman ! »

Dégeldésann ! Sé primié fwa man té tann mo tala. I rété an tet mwen jik atjolman, épi man katjilé asou’y, man kabéché anlè’y pandan lanné !...

Man Loulouz

Kouman, misié, ou ka rété ka étidié pawol an vié Nègres Griyadloup kon sa ?!

Jan

Sé an sa man ka travay ! Man fè létid pou dékatiyé lanng, say o ka kriyé gramè an ti lékol. Men man ay lwen adan’y Apré Bak, man ay La Sorbonn, épi jodijou, man ka fè montray épi wouchach Liniveèsité.

Man Loulouz

Man pa jenmen ni lidé moun ka otjipé di pawol a vié Neg ora Linivèsité ! Apré an tan sé an lot ! Man té konnet, lè man té timoun, sé an jé bra, sé kout balata an lonba ki té lo nou, lè ou wè nou té noz palé gwo kréyol douvan met-lékol la !

Épi ou ka di mwen ou fè létid gran échlon pou vini pofondé asou lanng a bitako ?

Jan

Adan tout pawol moun tout oliwon latè, tini anlo-anlo riches, pasé adan tout kann lizin Gardel ! Lariches tala sé pa sik, sé nannan lespri …Fodré nou aprann enmen épi étidié ta nou an, otan ki ta lot la !

Man Loulouz

Ek apardisa, misié an mwen, ki vi a ou ?

Jan

Ah, madanm !  Jòdijou, kò a pa two bon, man ka désann, kon yo ka di, men lespri a toujou la, Bondié mèsi ! Maladi pa ka fè’w dégeldésann blip. Men konsidiré Bazil za ka griyen ban mwen, paré pou chayé mwen alé man pa  sav ki koté.  Pétet pou ay jwenn an siel  sé vié Neg la man pasé bontibren tan an lavi mwen ka katjilé asou lanng yo, ka miziré londjè pawol yo…

Man sé lé kité zétwel an lanng kréyol la, kon lè ou ka wè gwokato épi ou ka di : jou a ka wouvè, jou a ka wouvè !

Man Loulouz

Mwen menm tou, man ka désann. Ou fè mwen plézi aprann mwen ki lanng an nou Linivèsité, ki ti pawol mwen an an liv a grangrek ! Mwen menm, man té za bliyé tousa ! Ou té rédé mwen an boutik la, san man savé, man ba’w pawol la kon an moun sé di’w mèsi.

Bon, misié i lè pou man alé, kenbé fem, mwen menm man pou pran loto monté Kapestè.

Jan

A anlot soley ! Si nou pa jwenn asou latè  ankò, sé ké pétet an siel! Bòn vwayaj !

 

 

                       Georges-Henri Léotin, prézidan  KM2, Krey Matjè Kréyol Matnik

                                    (dapré an listwè Jean Bernabé té té viv an Gwadloup)

Connexion utilisateur

CAPTCHA
Cette question sert à vérifier si vous êtes un visiteur humain afin d'éviter les soumissions automatisées spam.