Accueil
Aimé CESAIRE
Frantz FANON
Paulette NARDAL
René MENIL
Edouard GLISSANT
Suzanne CESAIRE
Jean BERNABE
Guy CABORT MASSON
Vincent PLACOLY
Derek WALCOTT
Price MARS
Jacques ROUMAIN
Guy TIROLIEN
Jacques-Stephen ALEXIS
Sonny RUPAIRE
Georges GRATIANT
Marie VIEUX-CHAUVET
Léon-Gontran DAMAS
Firmin ANTENOR
Edouard Jacques MAUNICK
Saint-John PERSE
Maximilien LAROCHE
Aude-Emmanuelle HOAREAU
Georges MAUVOIS
Marcel MANVILLE
Daniel HONORE
Alain ANSELIN
Jacques COURSIL

Es jòdijou nou wotè Lwi Telga, Limina Sophie ek sé lézot konbatan Gawoulé Septanm 1870 ?

      Es jòdijou nou wotè Lwi Telga, Limina Sophie ek sé lézot konbatan Gawoulé Septanm 1870 ?

 Sa bien bel konmémoré chak lanné, vréyé pawol monté-désann, fè défilé, òganizé konférans oben bat tanbou parapot a Gawoulé Septanm 1870 la mé...

 ...mé an ti keksion : es jòdi-a nou wotè sé moun-lan ki té lévé goumen kont sé Bétjé-a ek Léta fwansé a ? Lè nou ka di "wotè", nou lé palé di wotè konba-a nou ka mennen an pou sa rivé kaskod épi sistenm kolonialis fwansé a ek raché lendépandans-nou.
  Es nou vréman wotè konba-tala ?
 Nou blijé réponn "AWA" si nou ni an ti zizing lonnetté davwa jou apré jou, mwa apré mwa, lanné apré lanné, Matinik ka vini pli fwansé, pli éwopéyen. Nou vini sitelman anba grenn la Fwans ek l'Ewop ki disparet pé pwan pep matinitjé a nenpot jou. Jennes-nou blijé foutélikan andéwò (4.000 adan'y chak lanné) ek nan menm balan-an moun-andéwò ka rantré ek ka anchouké lakay-nou. Tè agrikol nou ka disparet anba luiloud ek béton ; mangwov-nou ka dépotjolé ; chonmaj ka fè siswawa toupatou ; ladwog ek zam ka sirkilé san-manman kisasayésa...
 Pannan tan-an, sé politisien-nou an, kisiswa larel-yo, ka bwè ti dlo-yo ek ka kontinié sèvi pep-la dlo-mouchah pou let. An pep ki li-menm néyé adan an zafè konsomasion alé-pou-viré ! Kidonk a ki sa sa ka sèvi konmémoré Gawoulé Septanm 1870 la chak lanné si sé dèyè Matinik ka alé, si sé tjilé nou ka tjilé kontal krab-sémafot ?
  Pétet, fok an lè, nou sispann kouyonnen pwop kò-nou titak...

Commentaires

Frédéric C. | 19/09/2020 - 10:07 :
Sa ka sèvi séré dèyè dé moun ki fè bagay ki gran pasé yo. O pasaj sé "gran politik" ki la aktchòlman pé fantasmé anlè listwa ki pasé, sa ka permèt présenté kò yo kon éritié politik Sé Moun lan yo ka gloriyé. Pandan tan ta la, yo pa ka gwoupé pour fè on Fwon Antikolonial (menm si ni divergens...) ki té ké'i pé antréné on gwo mòso pèp la. Yo préféré rété séparé, chak ti owganizasyon ka fè ti bagay ba kò'i menm. Épi i ni sa yo ka kriyé "rivalités d'ego" ant Sé "lidè" a. Sa bèl sité Fanon alé viré. Men Fanon té ka di pèp la plen épi sé lidè a. Spektak Matinik jodi sé on bèl egzanp. Pèp la méfian, konfians pèp la: fòk genyen'i. Sa ké vini dè pli an pli rèd. La fòt ki moun?

Connexion utilisateur

CAPTCHA
Cette question sert à vérifier si vous êtes un visiteur humain afin d'éviter les soumissions automatisées spam.