Accueil
Aimé CESAIRE
Frantz FANON
Paulette NARDAL
René MENIL
Edouard GLISSANT
Suzanne CESAIRE
Jean BERNABE
Guy CABORT MASSON
Vincent PLACOLY
Derek WALCOTT
Price MARS
Jacques ROUMAIN
Guy TIROLIEN
Jacques-Stephen ALEXIS
Sonny RUPAIRE
Georges GRATIANT
Marie VIEUX-CHAUVET
Léon-Gontran DAMAS
Firmin ANTENOR
Edouard Jacques MAUNICK
Saint-John PERSE
Maximilien LAROCHE
Aude-Emmanuelle HOAREAU
Georges MAUVOIS
Marcel MANVILLE
Daniel HONORE
Alain ANSELIN
Jacques COURSIL

LONNE EK RESPE BA'W MET ALAIN HO-HIO-HEN !

LONNE EK RESPE BA'W MET ALAIN HO-HIO-HEN !

   Moun lontan té enmen di : "Ki manniè ? Chinwa ka mò alò ?". Sé té an manniè souliyen diskrésion sé Chinwa Matinik la. Moun ki pa ka fè gwo so. Ki pa ka vréyé vokal.

   Ti pawol-tala té ka fè'w souri, Met Alaiin HO-HIO-HEN, davwè ou té sav poutji Chinwa té pati-kité péyi-yo an 1853 pou vini koupé kann ba Bétjé. Davwè lestravay touvé i té aboli an 1848, an patjé Neg pa té  lé pijé anba méchantiz Bétjé ankò ek yo té ba'y désann nan bouk oben Fodfwans. Kifè Bétjé mandé Konsey jénéral Matinik lotorizasion pou fè vini "travayè sou kontra" ek sé travayè-tala sé té Zendien épi Chinwa.
   Zendien ek Chinwa pwan bon fè "anba mafwamé-a", kon moun lontan té ka di, kivédi adan sé plantasion kann-lan. Yo wè bon mizè ! Ek tou sa pou an lanmonné-kod, an ayen lajan. Kifè Chinwa pa asepté sa ek yo té ka lévé gawoulé toulong asou sé bitasion-an jis lè sé Bétjé-a té bon épi yo ek yo mandé Konsey Jénéral Matinik sispann lémigrasion chinwa a. Parkont, lémigrasion zendien an kontinié pannan pres 20 lanné ankò.
   Sé Chinwa-a, konmva yo pa té ka koupé kann ankò, désann Fodfwans éti yo wouvè ti konmes. Ti boutik. Ti débi-laréji. Sé sa Met Alain HO-HIO-HEN fè adan an kartié popilè Fodfwans yo ka kriiyé Tè-Senvil. Nan lépok-tala, sel lang yo té konnet palé sé chinwa ek kréyol. Kréyol-la pèmet yo vini matinitjé anmizi-anmizi. Yo toujou té ni bon rilasion épi Neg ek dé sèten adan yo, kontel Met HO-HIO-HEN, travay sitelman ki, piti a piti, yo rivé sanblé lajan pou achté konmes ki pli gwo. Yo pa rété la : yo jis wouwè sipermarché, bagay ki pa té ka plè sé Bétjé-a pies toubannman.
   Abo i té érisi lavi'y, abo, afos travay tout lasent-jounen, i rivé trapé an lanmonné, Met ALAIN HO-HIO-HEN pa janmen bliyé la i sòti : adan lanmizè kartié Tè-Senvil la. Tout lavi'y, i ba tout kalté moun pal, bon pal, soutou jenn moun. Lonnè ek respé anlè'y ek bon vréyaj nan Galilé !...
Image: 

Connexion utilisateur

CAPTCHA
Cette question sert à vérifier si vous êtes un visiteur humain afin d'éviter les soumissions automatisées spam.